16 دلیل عطسه گربه: چه زمانی عادی است و چه زمانی خطرناک؟
تشخیص دقیق علت عطسه گربه نیازمند بررسی دقیق توسط دامپزشک است، اما آگاهی از دلایل احتمالی میتواند به شما در مراقبت بهتر از گربهتان کمک کند.
- ✔️
1. تحریک بینی:
استنشاق گرد و غبار، گرده، یا سایر ذرات معلق در هوا میتواند باعث عطسه شود. - ✔️
2. آلرژی:
گربهها هم میتوانند به مواد مختلفی مانند گرده گیاهان، کپک، و مواد شوینده آلرژی داشته باشند. - ✔️
3. عفونتهای تنفسی فوقانی (URI):
شایعترین علت عطسه در گربهها، مخصوصا بچه گربهها، عفونتهای ویروسی یا باکتریایی است. - ✔️
4. کلسی ویروس (Calicivirus):
یک ویروس تنفسی رایج در گربهها که میتواند باعث عطسه، آبریزش بینی و دهان، و زخمهای دهانی شود. - ✔️
5. هرپس ویروس گربه سانان (Feline Herpesvirus):
یکی دیگر از ویروسهای تنفسی رایج که علائمی مشابه کلسی ویروس ایجاد میکند. - ✔️
6. پنومونیت (Chlamydophila felis):
یک عفونت باکتریایی که میتواند باعث التهاب ملتحمه (چشم صورتی)، عطسه، و آبریزش بینی شود. - ✔️
7. رینوسینوز (Rhinotracheitis):
یک بیماری تنفسی فوقانی ویروسی که معمولاً توسط هرپس ویروس گربه سانان ایجاد میشود. - ✔️
8. جسم خارجی در بینی:
ورود یک جسم خارجی مانند تیغه علف یا دانه میتواند باعث تحریک و عطسه شود. - ✔️
9. پولیپ بینی:
تودههای غیرسرطانی که در مجرای بینی رشد میکنند و میتوانند باعث عطسه و انسداد بینی شوند. - ✔️
10. تومور بینی:
اگرچه نادر است، اما تومورهای بینی میتوانند باعث عطسه، خونریزی بینی و سایر علائم شوند. - ✔️
11. آسم گربه:
بیماری التهابی مزمن مجاری تنفسی که میتواند باعث سرفه، خس خس سینه و عطسه شود. - ✔️
12. دود سیگار:
قرار گرفتن در معرض دود سیگار میتواند باعث تحریک مجاری تنفسی گربه و عطسه شود. - ✔️
13. واکسیناسیون:
برخی از واکسنهای بینی میتوانند باعث عطسه موقت شوند. - ✔️
14. مشکلات دندانی:
عفونت دندانها میتواند به مجرای بینی گسترش یابد و باعث عطسه شود. - ✔️
15. انگلهای بینی:
انگلهای کوچکی که در مجرای بینی زندگی میکنند میتوانند باعث تحریک و عطسه شوند. - ✔️
16. داروها:
برخی از داروها میتوانند به عنوان یک عارضه جانبی باعث عطسه شوند.
عطسههای گاه به گاه، بدون علائم دیگر، معمولاً جای نگرانی ندارد. مثلا اگر گربهتان در حال تمیز کردن خود باشد و ناگهان عطسه کند، احتمالاً فقط یک ذره گرد و غبار وارد بینیاش شده است.
اما اگر عطسه مکرر باشد، یا با علائم دیگری مانند آبریزش بینی یا چشم، سرفه، بی حالی، کاهش اشتها، یا تب همراه باشد، باید فوراً با دامپزشک تماس بگیرید. این علائم میتواند نشاندهندهی یک عفونت یا مشکل جدیتر باشد که نیاز به درمان دارد.
16 نکته علت عطسه گربه چیه، کی عادیه و کی خطرناکه
1. عفونتهای دستگاه تنفسی فوقانی (URI)
شایعترین علت عطسه در گربهها، عفونتهای ویروسی یا باکتریایی دستگاه تنفسی فوقانی است. این عفونتها مشابه سرماخوردگی در انسان هستند و میتوانند باعث عطسه، آبریزش بینی و چشم، و سرفه شوند. ویروسهایی مانند هرپس ویروس گربهای (FHV-1) و کالیسی ویروس گربهای (FCV) از جمله عوامل شایع این نوع عفونتها هستند. باکتریهایی مانند Bordetella bronchiseptica نیز میتوانند در ایجاد URI نقش داشته باشند. گربههای جوان، واکسینه نشده یا دارای سیستم ایمنی ضعیف، بیشتر در معرض خطر ابتلا به این عفونتها هستند. درمان معمولاً شامل مراقبتهای حمایتی مانند تامین آب کافی و پاکسازی بینی و چشمها است. در موارد شدیدتر، ممکن است دامپزشک آنتیبیوتیک یا داروهای ضد ویروسی تجویز کند. واکسیناسیون منظم میتواند به پیشگیری از بسیاری از این عفونتها کمک کند. علائم URI معمولاً بین یک تا دو هفته طول میکشد.
2. آلرژیها
گربهها نیز مانند انسانها میتوانند به مواد مختلفی مانند گرده گیاهان، گرد و غبار، کپک، و دود سیگار آلرژی داشته باشند. این آلرژیها میتوانند باعث التهاب مجاری تنفسی و عطسه شوند. علائم آلرژی در گربهها میتواند شامل خارش پوست، ریزش مو، و مشکلات تنفسی نیز باشد. تشخیص آلرژی در گربهها میتواند دشوار باشد و ممکن است نیاز به آزمایشهای تخصصی داشته باشد. درمان آلرژی معمولاً شامل اجتناب از ماده آلرژیزا، بهرهگیری از داروهای ضد حساسیت، و یا ایمونوتراپی (تزریق آلرژن) است. تغییر رژیم غذایی گربه به غذایی با فرمولاسیون ضد حساسیت نیز ممکن است کمککننده باشد. پاکسازی منظم خانه و بهرهگیری از دستگاه تصفیه هوا میتواند به کاهش آلرژنها در محیط زندگی گربه کمک کند.
3. جسم خارجی در بینی
گاهی اوقات، گربهها ممکن است اجسام خارجی مانند ذرات گیاهی، علف، یا گرد و غبار را استنشاق کنند که باعث تحریک بینی و عطسه میشود. اگر جسم خارجی بزرگ باشد یا باعث ناراحتی زیادی شود، ممکن است نیاز به مراجعه به دامپزشک برای خارج کردن آن باشد. علائم دیگر وجود جسم خارجی در بینی میتواند شامل مالیدن بینی به زمین یا پنجه کشیدن به آن باشد. دامپزشک ممکن است از ابزارهای خاصی برای دیدن داخل بینی و خارج کردن جسم خارجی استفاده کند. در برخی موارد، ممکن است نیاز به بیهوشی برای خارج کردن جسم خارجی باشد. پس از خارج کردن جسم خارجی، ممکن است دامپزشک داروهای ضد التهاب یا آنتیبیوتیک تجویز کند. برای جلوگیری از استنشاق اجسام خارجی، سعی کنید محیط زندگی گربه را تا حد امکان تمیز و عاری از مواد ریز نگه دارید.
4. تحریک کنندههای محیطی
علاوه بر آلرژنها، مواد تحریک کننده دیگری نیز میتوانند باعث عطسه در گربهها شوند.این مواد شامل دود سیگار، عطرها، اسپریهای مو، مواد شوینده قوی، و گرد و غبار هستند.حتی تغییر ناگهانی در بوی محیط خانه میتواند باعث عطسه موقت در گربهها شود.برای کاهش تحریک کنندههای محیطی، سعی کنید از مواد شوینده ملایم و بدون عطر استفاده کنید و از استعمال دخانیات در نزدیکی گربه خودداری کنید.تهویه مناسب خانه نیز میتواند به کاهش غلظت مواد تحریک کننده در هوا کمک کند.بهرهگیری از دستگاه بخور میتواند به مرطوب نگه داشتن هوا و کاهش تحریک مجاری تنفسی کمک کند.
در صورت بهرهگیری از اسپریهای مو یا عطر، گربه را از اتاق خارج کنید تا از استنشاق مستقیم این مواد جلوگیری شود.
اگر متوجه شدید که گربه شما پس از قرار گرفتن در معرض یک ماده خاص عطسه میکند، سعی کنید از آن ماده دوری کنید.
5. دندان درد و مشکلات دهان و دندان
عفونتهای دندانی و مشکلات دهان و دندان در گربهها میتوانند باعث عطسه شوند، به ویژه اگر عفونت به مجاری بینی گسترش یابد. علائم دیگر مشکلات دهان و دندان در گربهها میتواند شامل بوی بد دهان، کاهش اشتها، و ترشح بزاق بیش از حد باشد. معاینه منظم دندانها توسط دامپزشک برای تشخیص و درمان زودهنگام مشکلات دهان و دندان ضروری است. درمان مشکلات دندانی معمولاً شامل جرمگیری دندانها و کشیدن دندانهای آسیبدیده است. تغذیه گربه با غذای خشک میتواند به تمیز نگه داشتن دندانها کمک کند. بهرهگیری از مسواک و خمیر دندان مخصوص گربهها نیز میتواند به بهداشت دهان و دندان کمک کند. در صورت مشاهده هرگونه علائم مشکوک در دهان و دندان گربه خود، سریعاً به دامپزشک مراجعه کنید.
6. پولیپ بینی
پولیپهای بینی تودههای غیرسرطانی هستند که میتوانند در مجاری بینی گربهها رشد کنند و باعث انسداد و تحریک شوند. این انسداد و تحریک منجر به عطسه می شود. علائم دیگر پولیپ بینی میتواند شامل تنفس صدادار، آبریزش بینی، و خونریزی از بینی باشد. تشخیص پولیپ بینی معمولاً با بهرهگیری از رادیوگرافی یا آندوسکوپی انجام میشود. درمان پولیپ بینی معمولاً شامل جراحی برای برداشتن پولیپ است. در برخی موارد، ممکن است از داروهای استروئیدی برای کاهش التهاب و کوچک کردن پولیپ استفاده شود. پس از جراحی، گربه باید تحت نظر دامپزشک باشد تا از عود پولیپ جلوگیری شود. در صورت مشاهده هرگونه علائم مشکوک در بینی گربه خود، سریعاً به دامپزشک مراجعه کنید.
7. تومورهای بینی
تومورهای بینی میتوانند خوشخیم یا بدخیم باشند و باعث عطسه، آبریزش بینی، و خونریزی از بینی در گربهها شوند. تشخیص تومور بینی معمولاً با بهرهگیری از بیوپسی (نمونهبرداری) انجام میشود. درمان تومورهای بینی بستگی به نوع و مرحله تومور دارد و میتواند شامل جراحی، شیمیدرمانی، و یا پرتودرمانی باشد. تشخیص زودهنگام تومورهای بینی میتواند شانس موفقیت درمان را افزایش دهد. در صورت مشاهده هرگونه علائم مشکوک در بینی گربه خود، سریعاً به دامپزشک مراجعه کنید. پرتودرمانی اغلب به عنوان یک گزینه برای کنترل رشد تومور و کاهش علائم استفاده میشود. مراقبتهای حمایتی مانند تغذیه مناسب و کنترل درد نیز نقش مهمی در بهبود کیفیت زندگی گربه دارند. 
8. آسپرژیلوزیس
آسپرژیلوزیس یک عفونت قارچی است که میتواند مجاری بینی و سینوسهای گربهها را تحت تاثیر قرار دهد و باعث عطسه، آبریزش بینی، و خونریزی از بینی شود. این عفونت معمولاً در گربههایی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند شایعتر است. تشخیص آسپرژیلوزیس معمولاً با بهرهگیری از نمونهبرداری از مجاری بینی و کشت قارچ انجام میشود. درمان آسپرژیلوزیس معمولاً شامل بهرهگیری از داروهای ضد قارچ است. در برخی موارد، ممکن است نیاز به جراحی برای برداشتن بافتهای آلوده باشد. درمان این بیماری میتواند طولانی و چالشبرانگیز باشد. حفظ سیستم ایمنی قوی گربه از طریق تغذیه مناسب و مراقبتهای بهداشتی میتواند به پیشگیری از این عفونت کمک کند.
9. برونشیت مزمن
برونشیت مزمن یک بیماری التهابی مزمن مجاری تنفسی است که میتواند باعث سرفه، خسخس سینه، و عطسه در گربهها شود. این بیماری معمولاً در گربههای مسن شایعتر است. تشخیص برونشیت مزمن معمولاً با بهرهگیری از رادیوگرافی قفسه سینه و آزمایشهای تنفسی انجام میشود. درمان برونشیت مزمن معمولاً شامل بهرهگیری از داروهای ضد التهاب و گشادکنندههای برونش است. اجتناب از دود سیگار و سایر مواد تحریک کننده تنفسی میتواند به کاهش علائم کمک کند. درمان این بیماری به طور کامل ممکن نیست، اما میتوان علائم را کنترل و کیفیت زندگی گربه را بهبود بخشید. بهرهگیری از دستگاه بخور میتواند به مرطوب نگه داشتن مجاری تنفسی و کاهش سرفه کمک کند.
10. آسم
آسم یک بیماری التهابی مزمن مجاری تنفسی است که باعث انقباض و تنگی مجاری تنفسی میشود و میتواند باعث سرفه، خسخس سینه، و تنگی نفس در گربهها شود. عطسه هم میتواند در گربه های مبتلا به اسم دیده شود. علائم آسم معمولاً به صورت دورهای و ناگهانی ظاهر میشوند. تشخیص آسم معمولاً با بهرهگیری از رادیوگرافی قفسه سینه و آزمایشهای تنفسی انجام میشود. درمان آسم معمولاً شامل بهرهگیری از داروهای ضد التهاب و گشادکنندههای برونش است که معمولاً به صورت استنشاقی تجویز میشوند. اجتناب از آلرژنها و مواد تحریک کننده تنفسی میتواند به کاهش علائم کمک کند. درمان مناسب میتواند به کنترل آسم و بهبود کیفیت زندگی گربه کمک کند. در موارد شدید، ممکن است نیاز به بستری شدن در بیمارستان و بهرهگیری از اکسیژن باشد.
11. پنومونی (ذات الریه)
پنومونی یک عفونت ریه است که میتواند باعث سرفه، تنگی نفس، تب، و عطسه در گربهها شود.این عفونت میتواند توسط باکتریها، ویروسها، یا قارچها ایجاد شود.تشخیص پنومونی معمولاً با بهرهگیری از رادیوگرافی قفسه سینه و آزمایشهای خون انجام میشود.درمان پنومونی معمولاً شامل بهرهگیری از آنتیبیوتیکها (در صورت عفونت باکتریایی)، داروهای ضد ویروسی (در صورت عفونت ویروسی)، و یا داروهای ضد قارچ (در صورت عفونت قارچی) است.حمایت تنفسی و تامین اکسیژن نیز ممکن است ضروری باشد.گربههای جوان، مسن، یا دارای سیستم ایمنی ضعیف بیشتر در معرض خطر ابتلا به پنومونی هستند.
برخی از بیماریهای قلبی میتوانند باعث تجمع مایع در ریهها (ادم ریوی) شوند که منجر به سرفه، تنگی نفس، و عطسه در گربهها میشود.علائم دیگر بیماریهای قلبی میتواند شامل ضعف، بیحالی، و کاهش اشتها باشد.تشخیص بیماریهای قلبی معمولاً با بهرهگیری از معاینه فیزیکی، رادیوگرافی قفسه سینه، و اکوکاردیوگرافی انجام میشود.درمان بیماریهای قلبی بستگی به نوع و شدت بیماری دارد و میتواند شامل بهرهگیری از داروها برای کنترل ضربان قلب، کاهش فشار خون، و دفع مایعات اضافی باشد.تغییر رژیم غذایی به غذایی با سدیم کم نیز ممکن است توصیه شود.
مراقبتهای حمایتی و کنترل درد نیز نقش مهمی در بهبود کیفیت زندگی گربه دارند.
تشخیص زودهنگام بیماریهای قلبی میتواند به مدیریت بهتر بیماری و افزایش طول عمر گربه کمک کند.
13. کرمهای ریه
کرمهای ریه انگلهایی هستند که میتوانند در ریههای گربهها زندگی کنند و باعث التهاب و تحریک مجاری تنفسی شوند. این التهاب و تحریک میتواند منجر به سرفه، تنگی نفس، و عطسه شود. گربهها معمولاً با خوردن حلزونها یا لیسیدن محیط آلوده به لاروهای کرم ریه آلوده میشوند. تشخیص کرم ریه معمولاً با بهرهگیری از آزمایش مدفوع یا نمونهبرداری از مجاری تنفسی انجام میشود. درمان کرم ریه معمولاً شامل بهرهگیری از داروهای ضد انگل است. پیشگیری از آلودگی به کرم ریه شامل جلوگیری از خوردن حلزونها و پاکسازی محیط زندگی گربه از آلودگی است. در صورت مشاهده هرگونه علائم مشکوک در گربه خود، سریعاً به دامپزشک مراجعه کنید. درمان زودهنگام میتواند از آسیب دائمی به ریهها جلوگیری کند.
14. قرار گرفتن در معرض مواد سمی
استنشاق مواد سمی مانند دود، مواد شیمیایی خانگی، یا برخی از گیاهان سمی میتواند باعث تحریک مجاری تنفسی و عطسه در گربهها شود. علائم دیگر مسمومیت میتواند شامل استفراغ، اسهال، بیحالی، و تشنج باشد. در صورت مشکوک بودن به مسمومیت، باید سریعاً با دامپزشک تماس بگیرید. تا زمان رسیدن به دامپزشک، سعی کنید گربه را در یک محیط آرام و تهویه شده نگه دارید. از دادن هرگونه دارو یا ایجاد استفراغ در گربه بدون مشورت با دامپزشک خودداری کنید. جلوگیری از دسترسی گربه به مواد سمی بهترین راه برای پیشگیری از مسمومیت است.
15. واکسیناسیون
گاهی اوقات، عطسه میتواند یکی از عوارض جانبی واکسیناسیون در گربهها باشد. این عطسه معمولاً خفیف و موقتی است و خود به خود برطرف میشود. واکسیناسیون برای محافظت از گربه در برابر بیماریهای جدی ضروری است، بنابراین نباید از این عارضه جانبی نگران کننده باشد. در صورت بروز هرگونه علائم نگران کننده پس از واکسیناسیون، با دامپزشک خود تماس بگیرید. علائمی مانند تورم صورت، تنگی نفس، یا کهیر نیاز به مراقبت فوری دارند. واکنشهای آلرژیک به واکسن بسیار نادر هستند، اما در صورت بروز باید فوراً درمان شوند.
16. نژاد
برخی از نژادهای گربه مانند گربههای ایرانی و هیمالین به دلیل ساختار صورت و بینی خود بیشتر مستعد مشکلات تنفسی و عطسه هستند. این نژادها دارای بینیهای کوتاهتر و صورتهای پهنتری هستند که میتواند باعث تنگی مجاری تنفسی شود. صاحبان این نژادها باید بیشتر مراقب علائم تنفسی گربه خود باشند و در صورت مشاهده هرگونه مشکل، سریعاً به دامپزشک مراجعه کنند. نگهداری از رطوبت مناسب محیط زندگی گربه و جلوگیری از قرار گرفتن در معرض دود و سایر مواد تحریک کننده میتواند به کاهش مشکلات تنفسی کمک کند. انتخاب یک دامپزشک متخصص در نژادهای براکی سفالیک (سرپهن) میتواند به مدیریت بهتر مشکلات تنفسی کمک کند. در موارد شدید، ممکن است جراحی برای اصلاح ساختار بینی و مجاری تنفسی ضروری باشد. با مراقبت مناسب، گربههای این نژادها میتوانند زندگی سالم و خوشایندی داشته باشند.
